De verrassing van de week kwam de vrijdagochtend. Na een drukke vierdaagse in Straatsburg over o.a. de wereldwijde overproductie van staal, het Chinese beleid rond kritieke grondstoffen, synthetisch brandstof voor zeeschepen en de verdere uitrol rond zonne-energie en thuisbatterijen, onderbraken we eergisteren om 10 uur het wekelijks college van burgemeester en schepen om een delegatie van den Hennige Hoek te ontvangen. Den Hennige Hoek is een buurtinitiatief van begin dit jaar waarbij een stukje gemeentegrond op de hoek van de Kattenbos en de Pijnboomstraat ter beschikking gesteld wordt aan de bewoners, die dit inrichtten, aanplantten, onderhouden en er een buurttrefpunt van maakten. De gemeente en het Lokaal Fonds https://www.lokaalfonds.be/node/1204 zorgden voor de nodige ondersteuning. Inspirator van het gebeuren Jan kwam nu met een nieuw plan…
Zeven jaar geleden startte VITO haar geothermieboringen in Mol Donk. Bedoeling was om in samenwerking met Fluvius richting Dessel en Mol een heus warmtenet uit te bouwen. In Dessel zouden we de gemeentelijke infrastructuur onmiddellijk aansluiten evenals een nieuw aan te leggen woonwijk in de dorpskern. Ook de renovatie van de sociale woonwijk van de Woonboog nog een beetje verder in Brasel zou met een warmtenet uitgerust worden. In afwachting van de verbinding met de geboorde putten in Mol Donk werd dit laatste warmtenet gerealiseerd met als tijdelijke voeding een gascentrale. Aan het project werd keihard gewerkt, echter de olifant baarde een muis. Tal van problemen zullen een echte uitrol verhinderen. Probleem dat wel op tafel bleef: hoe moet het nu verder met de sociale woonwijk waar het net weldegelijk aangelegd is?
Onze Jan van den Hennige Hoek, gelegen vlak bij de sociale woonwijk, zag ook hoe mensen in zijn wijk, de meeste woningen gebouwd in de jaren zeventig, worstelen met de vraag rond duurzaam en milieubewust verwarmen. Ofwel oudere mensen, dan wel jonge mensen die de oudere huizen kochten. Volgende advertentie verscheen o.a. op de facebookpagina van de gemeenten:
“Wil je Jan, Sam en Lies helpen met het bedenken van een warmteplan voor hun wijk? Wil je Frieda helpen met het vinden van alternatieven voor haar mazoutketel? Wil je Lies helpen met het verhogen van de EPC waarde van haar huis? Wil je Mieke en Sara helpen om betaalbare duurzame energie te laten stromen door het warmtenet van hun woonmaatschappij? Doe dan mee aan de helpathon van 2, 3 en 4 oktober.” https://www.meneerdeleeuw.nl/helpathondessel?fbclid=IwY2xjawOW2xJleHRuA2FlbQIxMABicmlkETFYUlpKZ2NhT0dCOWpQVm9Kc3J0YwZhcHBfaWQQMjIyMDM5MTc4ODIwMDg5MgABHjdIPhpjb8KTZezKdSq4WfZ0v-kK0LnardPY0BSfx0i8bEZxJFmQOcVqUcNb_aem_-rd_GRM4WtdOCPLDOPOm2g
Aan de discussietafels nu niet alleen mensen van den Hennige Hoek, maar ook bewoners van de Woonboog en de Woonboog zelf. Deskundigen van Fluvius en VITO, geologen, sociologen en een lokale putboorder, naast een schare andere geëngageerde Desselaren. Nu hebben we in Dessel al wel wat ervaring om samen met de bevolking ernstige problemen aan te pakken, zoals de berging van nucleair afval, maar wat hier echt wel de meerwaarde is: het komt van de mensen zelf. Het komt van onderuit.
Vrijdag kwamen ze hun resultaten voorstellen aan het college. Niet in de zin van: “gemeente je zou dit of je zou dat.” Neen. Het was: “gemeente we zijn dit en dat van plan. Mogen we?” Als symbool voor hun project een octopus.
Bedoeling is om kleinschalig aan warmtenetten te werken. Een paar geburen die een put boren en daar gezamenlijk hun warmte uit halen. Zo verder bouwen en mensen laten aansluiten. Geologen vertellen me dat als er één plaats is waar dit kan lukken, het Dessel is. Dat wij uniek zijn, daar was ik al langer van overtuigd, maar dat zich dat ook vertaald in onze ondergrond - een zandbodem met rijke waterlagen – was ook voor mij nieuw.
Het zou een uniek gegeven zijn dat we in Dessel zo, kleinschalig een netwerk kunnen uitbouwen. We weten dat gas een eindig verhaal is. Niet wachten op de dag dat we voor het onvermijdelijke staan. De toekomst voorbereiden waar buurten zelf de leiding nemen. Samen elkaar versterken, helpen en ondersteunen. Zo wordt het warmtenet niet alleen een materieel gegeven van onderuit opgebouwd maar een menselijk verhaal. Warm water en warme harten. Is dat niet mooi. Begrijp je dat dit voor mij als burgemeester en parlementslid maar meer nog als burger en inwoner van mijn dorp het gebeuren van de week is?
In een tijd waarin men voor alles naar de overheid kijkt, alles wat goed is evident vindt en waar iets mis is altijd bij die overheid een zondebok vindt, was vrijdagmorgen een lichtpunt. Ja, er zit veel potentie in de samenleving. Ook in een kleinere gemeente. Mensen die willen samenwerken, samen nadenken en ideeën uitwisselen. Die verder kijken dan “ja maar”. Die de hand aan de ploeg slaan. Als lokaal bestuur gaan we graag mee op weg. Als bondgenoten. Als partners. “Het plan van Jan” is er niet alleen voor Jan. Wil je met Jan in contact komen, stuur me een mail of een messenger. Maak er nog een fijne, inspirerende zondag van.
Kris van Dijck
Dessel, 30 november 2025
