Net zoals vorige zondag kan ik bij het schrijven van deze column niet voorbijgaan aan datgene dat mij en velen met mij deze week het meest geraakt heeft: het overlijden van Benten Mermans, 18 jaar jong pas, laf vermoord en zijn vriend die bij de steekpartij van vorige week gewond geraakte. Gisteren brachten we Benten een laatste groet in het funerarium Dries in Dessel. Aanstaande woensdag vindt de uitvaartplechtigheid plaats.
Ik schrijf hier liever niet veel over want woorden schieten te kort. Negeren kan ik het natuurlijk ook niet. Vandaar… Mijn uitdrukkelijke dank gaat uit naar hen die de eerste hulp toedienden, de toegesnelde hulpdiensten die hun uiterste best deden om Benten te redden en onze lokale politie die alles op alles zette om de daders snel te identificeren en te vatten. Een dikke dankjewel daarvoor.
Mijn gedachten van medeleven blijven bij de familie en beste vrienden van Benten: hou jullie sterk, vind troost bij elkaar, met een dikke knuffel of hoe dan ook. Steun elkaar! De gesprekken en de stilte die ik met de ouders deelde zijn me enorm dierbaar. Stilte en verdriet knagen immers in al onze harten. “Ik heb te veel verdriet om boos te zijn”, vertrouwde Bentens papa mij toe in het bijzijn van mama en broer. Zegt dat niet alles?...
Naast dat verdriet stond voor mij het dagelijkse werk natuurlijk niet stil. In Dessel met het opstellen van ons meerjarig financieel beleidsplan 2026-2031 waar we ons donderdag van 9 tot 19u over bogen. In Brussel met de grote uitdagingen om Europa terug op het juiste industriële spoor te krijgen. Ik schreef het al eerder; dat was mijn grootste verbazing toen ik het Europees strijdtoneel betrad: de lamentabele toestand waarin onze maakindustrie zich bevindt. De basis van welvaart en welzijn dreigt tegen een spoedtempo ons continent te verlaten terwijl in Europa een ongelijk speelveld gecreëerd wordt waarbij Vlaamse bedrijven de dupe zijn. Reden? de doorgeslagen dogmatische Green Deal. Vandaar de titel: ‘Waar zijn we toch mee bezig?’
Ik werd de voorbije weken gevat door twee hemeltergende dossiers die ik onder ieders aandacht wil blijven brengen. Herhaling is de beste leermeester:
Eerst ArcelorMittal in Zelzate waar men met het Steelanol-project het hoogovengas dat vol CO2 zit niet langer in de lucht blaast maar opvangt en omzet in bio-ethanol. De fabriek is een belangrijk voorbeeld voor andere Europese bedrijven om te tonen hoe staalproductie milieuvriendelijker kan. De staalproducent denkt eraan om zijn unieke installatie in Zelzate evenwel te sluiten. De strenge Europese regels maken het financieel bijna onmogelijk om verder te werken. Europa weigert ethanol immers te erkennen als ‘advanced biofuel’. Zonder deze erkenning kan men geen meerprijs op de brandstofmarkt krijgen en ontbreekt de businesscase. Dan Steelanol maar sluiten en de CO2 opnieuw de lucht in? Gingen we niet voor CO2-reductie?
De hoofdreden om de gefabriceerde bio-ethanol niet te erkennen heeft te maken met de berekeningsmethode die Europa toepast. Die berekeningsmethode om te zien of een project wel ‘groen’ genoeg is brengt ook de uitstoot van de elektriciteitsproductie in rekening van de elektriciteit die men nodig heeft om van het vuile hoogovengas ethanol te maken. In Zelzate is dat ook nog elektriciteit gemaakt in gascentrales. ArcelorMittal Duinkerke, 100 kilometer verder, zou die erkenning wel krijgen. Reden? De elektriciteit in Frankrijk wordt door kernenergie gefabriceerd en is CO2-neutraal terwijl de elektriciteit in Zelzate dat niet is. De staalfabriek zelf heeft daar geen enkele vat op maar het wordt haar wel aangerekend. Dank u Europa.
Het andere voorbeeld zet ons voor schut voor de rest van de wereld. Het Amerikaanse ExxonMobil wil in de Antwerpse haven een nieuwe recyclagefabriek bouwen om door middel van chemische recyclage van plasticafval brandstof te maken. Afval recycleren tot grondstof. Kan het beter klinken? Ah neen, zegt Europa, geen brandstof, want we willen af van brandstof. Elektriciteit en groene waterstof. Dat zal en moet het zijn. Dat er straks nog brandstof nodig zal zijn voor bijvoorbeeld vliegtuigen en vrachtwagens vergeten we even. Het dogma telt.
Resultaat? Straks gaat ons plastic de boot op naar Texas, wordt daar omgezet naar brandstof en wordt vervolgens met een tanker terug naar Europa gevoerd. Twee scheepstransporten en tewerkstelling weg. Dank u Europa.
Jij zal zeggen: “Van Dijck, jij zit in het Europees Parlement, doe er dan wat aan.” Klopt en ik probeer. Het ExxonMobil dossier bijvoorbeeld leg ik morgenavond al in Straatsburg op tafel. Maar wie of wat blokkeert dat nu allemaal?
De Green Deal van Frans Timmermans moest ons met bekwame spoed naar een klimaatneutraal Europa leiden. Kerncentrales en brandstof zo snel als mogelijk naar af waar vorige regeringen in België met plezier aan meededen. Aan de goede kant van de geschiedenis staan heette dat. Op weg naar een Europa van groene waterstof, zonne- en windenergie zouden we ons tijdelijk behelpen met gascentrales, draaiend op goedkoop Russisch gas. Tot Poetin in Oekraïne zijn duivels ontbond en de prijzen voor onze mensen, bedrijven en overheden de pan uitrezen. We zijn er nog niet van bekomen. Hebben we even in onze eigen voet geschoten. In Parijs, waar men bij het nucleaire is blijven zweren, lachen ze er mee.
Geïnitieerd door de Antwerp Declaration van 2024 zag de Europese Clean Industrial Deal eindelijk het licht. De tanker moet gekeerd om onze industrie te redden luidden een half jaar terug de woorden van Von der Leyen. Goed zo, maar het Europees ambtenarenapparaat heeft het duidelijk niet begrepen. De geest van Frans Timmermans blijft aan het Schumanplein de wet dicteren terwijl in diens zog allerlei werkgroepen en experten comités uitvoeringsbeslissingen nemen en interpretaties formuleren die ons regelrecht de afgrond inleiden. Ambtenaren en specialisten die aan niemand verantwoording moeten afleggen blijven Europa de verkeerde kant uitsturen. Je kan hen er ook niet op aanspreken want wie er in de comités allerhanden zit kom je niet makkelijk te weten. GDPR weet je. Een goede wind leerde me wel dat wat het ExxonMobil dossier betreft het de Belgische ‘specialist’ was die voor de negatieve uitkomst zorgde. Ja, waar zijn we mee bezig?
Toch zijn er nog lichtpuntjes aan de gitzwarte hemel. Donderdagavond werd naast het SCK in Mol de start gegeven voor de bouw van de productiesite van PanTera. PanTera is een spin-off van het SCK waar men actinium-225 uit Radium maakt. Dat actinium-225 kan zeer gericht en efficiënt kankercellen aanvallen. Het biedt een enorme vooruitgang in de bestrijding van kanker. Naast de productie bij het SCK van 40% van de wereldwijd ingezette radio-isotopen voor kankerbehandelingen, zetten we opnieuw vanuit de Kempen een reuzestap in de strijd tegen kanker. Is dat geen mooi nieuws om deze zondag aan te vatten? Kempische activiteiten die hoop geven aan miljoenen kankerpatiënten. We doen het toch maar. Knap gedaan!
En nu snel naar het Parochiecentrum in Witgoor voor ons jaarlijks mosselfestijn. Kom je ook? Misschien vind je er nog een verrassing. Smakelijk!
Kris van Dijck
5 oktober 2025
