Voorzitter, collega’s, dames en heren,
Voordat ik mijn standpunt uiteenzet, wil ik dit duidelijk stellen:
- Energie-efficiëntie is erg belangrijk, want de goedkoopste elektriciteit is de elektriciteit die we niet verbruiken.
- Aangezien ik ook als burgemeester van Dessel werd voorgesteld, kan ik zeggen dat we in mijn gemeente al veel moeite hebben gedaan. We investeren in heel de gemeente in openbare Ledverlichting, onze recentste gebouwen zijn emissievrije en ik ben zelf de eerste die het goede voorbeeld geeft door het licht uit te doen wanneer verlichting niet nodig is.
- Aan de andere kant mogen we niet vergeten dat we steeds meer elektriciteit nodig hebben voor verwarming en koeling van huizen, voor transport en auto's, voor datacentra, enzovoort, in Europa en wereldwijd.
- Vorige week was ik in Wenen bij het IAEA en hoorde er een getuigenis van een jonge Braziliaanse dame, Isabella Boemeke. Ze zei: "Ik hoor mensen in Europa altijd maar zeggen: minder, minder, elektriciteit. Maar beseffen ze wel wat voor comfort ze hebben? Beseffen ze wel hoe het leven is zonder elektriciteit? Nou, ik wel. Ik ben opgegroeid in een gezin dat soms elektriciteit had. We hadden vaker periodes zonder elektriciteit dan dat we elektriciteit hadden." Zijn we ons er wel van bewust, beste dames en heren, welke luxe we in Europa hebben?
Laten we er dus eerst voor zorgen dat we in de toekomst zoveel elektriciteit hebben als dat we nodig hebben. En om dat te bereiken is kernenergie de enige betrouwbare, efficiënte, schone en betaalbare energiebron. De EU kan het zich simpelweg niet langer veroorloven deze realiteit te negeren en moet haar beleid en regelgeving hierop aanpassen.
In deze geopolitieke tijden, waarin energie als geopolitiek wapen wordt gebruikt en we ons moeten loskoppelen van Russisch gas, is kernenergie cruciaal voor de leveringszekerheid en de energieonafhankelijkheid van de EU.
Bovendien is kernenergie een stabiele en betrouwbare energiebron, hard nodig wanneer de wind niet waait en de zon niet schijnt. En wanneer we verlichting nodig hebben, zijn dat net de momenten waarop de zon niet schijnt. Zoals ik vanavond hoorde beweren dat hernieuwbare energie uit wind en zon het goedkoopst is, vergeet niet dat je moet investeren in batterijen om elektriciteit op te slaan wanneer je er te veel hebt, om het te gebruiken wanneer je geen wind of zon hebt, of dat je moet investeren in alternatieven, en te vaak gebruiken we gas of kolen om te compenseren. Je investeert immers twee keer. Eén keer de hernieuwbare en een tweede keer de vervanger. Tel dus alstublieft alles mee. Zorg dan ook voor een transparante analyse van de systeemkosten (de verborgen of indirecte kosten) van hernieuwbare energiebronnen.
Kernenergie kan ook de energieprijzen verlagen. Nu de elektriciteitsprijzen in de EU twee tot drie keer hoger liggen dan in de VS, is dit dramatisch voor het concurrentievermogen van de EU en verliezen we grote investeringen in de industrie.
Gezien de vele voordelen van kernenergie en de geopolitieke uitdagingen waar we voor staan, roep ik de EU dan ook dringend op om ideologische vooroordelen opzij te zetten. En nu de nieuwe Commissie Von der Leyen de deur voor kernenergie heeft geopend, kunnen we haar onze steun geven.
Meer concreet heb ik een paar cruciale beleidsaanbevelingen:
Allereerst respect voor het beginsel van technologieneutraliteit, niet alleen in woorden, maar ook in concrete beleidsmaatregelen. Kernenergie moet in de EU-wetgeving op gelijke voet worden behandeld met hernieuwbare energiebronnen.
De 'Green Deal' richtte zich alleen op hernieuwbare energiebronnen, en kernenergie was er niet bij betrokken. Deze beslissing was gebaseerd op ideologie; niet op wetenschap of kostenanalyse; en we hebben kostbare tijd, expertise en knowhow verloren door deze ideologische keuze.
Mijn tweede beleidsaanbeveling is het creëren van een betrouwbaar en stabiel beleidskader voor kernenergie in de EU. Investeringen in energiecentrales zijn inderdaad enorm en vergen liefst ook veel private financiering. Daarom is het cruciaal dat investeerders een duidelijke boodschap van EU-beleidsmakers krijgen dat kernenergie een veilige toekomst heeft in de EU.
We hebben cruciale tijd verloren, maar ik hoop dat het momentum er is om een betrouwbare waardeketen voor kernenergie in de EU te herbouwen en te organiseren.
- Een derde aanbeveling die ik vandaag wil doen, is: er moet geld beschikbaar zijn voor kernenergie in het volgende meerjarig financieel kader en EU-fondsen moeten beschikbaar worden gesteld voor kernenergie. Alle schone, koolstofarme technologieën moeten gelijk behandeld worden, wederom zonder ideologische vooringenomenheid. De EU moet investeren in toonaangevende kennis, O&O en expertise op het gebied van nucleaire technologie. Dit is cruciaal voor haar strategische autonomie, concurrentievermogen en welvaart.
Ik geloof en voel dat het momentum er is, en dat we de krachten moeten bundelen over politieke fracties heen. We zijn het onze bedrijven en burgers verschuldigd. Ik zal dan ook blijven streven naar een nucleaire lente in de EU.
