Na mijn bezoek aan de wereldexpo vorige week zondag in Osaka, waar in een verzengende hitte een massa volk op de been was, vloog ik over Tokio en Sydney door naar Wellington, de hoofdstad van Nieuw-Zeeland. Als Vlaming kan je je moeilijker verder van huis begeven dan naar dit prachtige land Down Under waar onze tegenvoeters leven; Maori en Pakeha. De eerste zijn de afstammelingen van de Polynesische volkeren die in de 13de eeuw met hun immense kano’s naar Nieuw-Zeeland zeilden en het land innamen. Pakeha is de naam voor de afstammelingen van de Europeanen die in het zog van kapitein James Cook, nadat hij in 1769 voet aan wal zette ter hoogte van Gisborne, het land koloniseerden in naam van de Britse kroon. Het was echter hij niet die de twee prachtige eilanden als eerste Europeaan ontdekte. Die eer was een 127 jaar eerder de Nederlander Abel Tasman weggelegd die in opdracht van de VOC (Verenigde Oost-Indische Companie) de Stille Oceaan verder ging verkennen. Vandaar de naam Nieuw-Zeeland, verwiizend naar het Nederlandse Zeeland. Hij werd er vijandig onthaald door de Maori en nam onmiddellijk rechtsomkeer. Het onder Australië gelegen eiland Tasmanië dankt haar naam aan hem.
Nieuw-Zeeland is in het zuidwesten van de Stille Oceaan de naaste buur van Australië. Het kwam tot stand doordat de Pacifische tectonische plaat, de continentendrift weet je, onder de Australische-Indische schuift en zo het land, dat vele vulkanen en wartmtebronnen telt, boven de zee uit duwde. Het is een parlementaire, constitutionele monarchie met de Engelse koning Charles als staatshoofd.
Morgen beginnen we met een 6-koppige delegatie Europarlementsleden en enkele adviseurs, aan een driedaags bezoek bij onze collega’s van het Nieuw-Zeelandse parlement. Bedoeling is een nauwere samenwerking tot stand brengen, te zien waar we elkaar kunnen helpen of versterken alsook samen met vele anderen een keten vormen van democratische landen van over heel de wereld waarmee we dezelfde waarden delen. En dat is nodig, want ook al klagen sommige burgers steen en been - de helft van de landen in de wereld worden totalitair geleid - beseffen ze niet in wat voor een weelde we in Europa leven. Je moet echt niet ver gaan om andere omstandigheden mee te maken. Landen waar je niet moet proberen de politici uit te schelden op sociale media of hen, al is het terecht, te wijzen op hun tekortkomingen en fouten. Gevangenissen, verbanningen en de doodstraf zijn er dan je deel. Voorbeelden genoeg om te weten hoe snel het in de slechte richting kan gaan. Dat moet ten allen tijden voorkomen en vermeden worden. Ik zal er voor blijven ijveren dat jij het recht hebt mij tegen te spreken, ja zelfs uit te schelden.
Nieuw-Zeeland, 275.042 km2 groot (20 keer Vlaanderen), telt amper 5 miljoen inwoners en is sinds 1907 onafhankelijk van het Verenigd Koninkrijk. Het is wel een Commenwealth realm, wat betekent een onafhankelijk land binnen het Gemenebest van Naties waarvan de Britse monarch het staatshoofd is. Zo is de huidige Charles III het staatshoofd van wel vijftien landen. In Nieuw-Zeeland wordt hij vertegenwoordigd door gouverneur-generaal Cindy Kiro.
Het parlement bestaat uit één kamer, telt momenteel 123 leden waaruit een kabinet van circa 20 ministers wordt gekozen. Sinds anderhalf jaar is Christopher Luxon van de centrumrechtse New Zealand National Party, die in het parlement 49 zetels heeft, de premier. De partij is net als de N-VA lid van de Internationale Democratische Unie, een internationale met 71 aangesloten partijen uit 63 landen. Het land is tegen elke vorm van kernenergie en als ik zie welke mogelijkheden hier zijn qua geothermie en waterkracht begrijp ik dat wel. Ook windmolens (ont)sieren de heuvels rond Wellington. Aan de andere kant is men er nog voor 60% afhankelijk van fossiele brandstoffen terwijl je er, nu het hier winter is, duidelijk de reuk van houtkachels vaststelt…
Aangezien ik vroeger dan gepland toekwam - ik kon moeilijk van Japan eerst naar huis om dan terug naar de andere kant van de wereld te vliegen - heb ik vier dagen met een huurauto door een groot deel van het noordereiland gereisd. Steeds goed het land een keer geëxploreerd en met de mensen gepraat te hebben voor het overleg dat vanaf morgen op het programma staat. Ja, ik ben onder de indruk. Prachtige natuur. Proper en net onderhouden. Geen zwerfvuil te bespeuren. Mensen wonen in kleine, verzorgde huizen die een chaletvorm hebben en zijn uitermate vriendelijk en behulpzaam. Alles en iedereen straalt een rust uit.
Opnieuw een ervaring rijker ga ik morgen aan het werk met in mijn achterhoofd wat de Maori zeggen: “kia mate ururoa, kei mate wheke” (vecht tot het einde, geef nooit op). Van Down Under een fijne zondag gewenst en tot weldra in ons geliefde maar ook veel uitdagingen tellende Vlaanderen.
Kris van Dijck
Wellington, 20 juli 2025
